İsrail’e Karşı Tarihin En Büyük Kültürel Boykotu
Rasthaber – Dünya çapında 7 bin 500’den fazla yazar ve kültür çalışanı
son 4 ayda İsrail’e karşı başlatılan en büyük kültürel boykota katıldı.
Siyonist yayıncılara karşı kitlesel boykota katılanlar arasında Nobel, Pulitzer
ve Booker ödülü sahibi ünlü isimler yer alıyor.
İsrail’e karşı en büyük kültürel boykot çağrısının
yayınlanmasının üzerinden yaklaşık 4 ay geçti. Bu kampanya, İsrail’e karşı
tarihin en büyük kültürel boykot olarak adlandırıldı. Bugüne kadar bu çağrıyı
destekleyip imzalayanların sayısı 7.500’ü aştı. İmza atanların arasında ünlü
yazarlar, editörler, çevirmenler, illüstratörler, yayıncılar, kütüphaneciler,
kültür çalışanları ve aktivistler yer alıyor.
Geçtiğimiz ekimde 1.000’den fazla yazar, Filistin halkına
uygulanan baskıya karşı bir bildiri olarak İsrailli yayıncılar aleyhinde
kitlesel boykot başlatmıştı.
Filistin Edebiyat Festivali’nin yanı sıra Books Against
Genocide ve Fossil Free Books gibi diğer kampanya grupları tarafından
düzenlenen mektupta Gazze’deki durum ayrıntılarıyla anlatıldı.
28 Ekim’de yayınlanan mektupta, yayıncılık sektörünün
“21.yüzyılın en derin ahlaki, siyasi ve kültürel kriziyle” karşı
karşıya olduğu belirtildi.
Dünya çapında büyük yankı uyandıran mektupta, ünlü yazarlar
ve yayıncılar, İsraillilerin Gazze’de yarattığı zulüm eleştirildi. Mektupta, bu
felaketin “21. yüzyılın en derin ahlaki, siyasi ve kültürel krizi”
olarak nitelendirildiği belirtildi.
Bu mektuba imza atanlar, ayrımcı politikalar ve tedbirler
uygulayarak veya İsrail işgalini, ırkçılığını veya soykırımını meşrulaştırarak
Filistin haklarını ihlal etmede suç ortağı olan yayıncılar, festivaller,
edebiyat ajansları ve yayıncılarla işbirliği yapmayacaklarını açıkça
belirtmişlerdir. Mektuba göre, Filistin halkının haklarını (uluslararası
hukukta güvence altına alındığı gibi) hiçbir zaman kamuoyuna tanımamış
kurumları da boykot edilecektir.
Mektupta, “İsrail Gazze’yi yaşanmaz hale getirdi. İsrail’in
Ekim ayından bu yana tam olarak kaç Filistinliyi öldürdüğünü bilmek mümkün
değil çünkü İsrail ölüleri sayma ve gömme yeteneği de dahil olmak üzere tüm
altyapıyı yok etti. İsrail’in Ekim ayından bu yana Gazze’de en az 39.363
Filistinliyi öldürdüğünü ve bunun bu yüzyılda çocuklara yönelik en büyük savaş
olduğunu biliyoruz.
Bu bir soykırımdır, önde gelen uzman akademisyenler ve
kurumlar aylardır bunu söylüyor. İsrailli yetkililer Gazze halkını ortadan
kaldırma, Filistin devletini imkansız kılma ve Filistin topraklarını ele
geçirme motivasyonlarından açıkça bahsediyor. Bu, 75 yıllık yerinden edilme,
etnik temizlik ve apartheid’in ardından geliyor.
Oynayacağımız bir rol var. Apartheid ve yerinden edilmeyle
ilişkilerini sorgulamadan İsrail kurumlarıyla vicdanımız rahat bir şekilde
ilişki kuramayız. Bu, Güney Afrika’ya karşı sayısız yazarın aldığı bir
pozisyondu; orada apartheid’e karşı mücadeleye katkılarıydı.
Bu nedenle: Filistinlilerin ezici baskısına ortak olan veya
sessiz kalan İsrail kültür kurumlarıyla çalışmayacağız. Yayıncılar,
festivaller, edebiyat ajansları ve yayınlar dahil olmak üzere İsrail
kurumlarıyla işbirliği yapmayacağız.”
ifadeleri kullanıldı.
Bu boykot kampanyası, bugüne kadar dünya yazarlarının
İsrail’e yönelik yaptığı “en büyük kültürel boykot” olarak
değerlendiriliyor.
Başlatılan kampanya, 21. yüzyılın en derin ahlaki ve politik
krizine dikkat çekiyor. 7500’den fazla yazar ve edebiyat profesyoneli, Filistin
halkının mülksüzleştirilmesine ortak olan siyonist yayıncılara karşı birleşti.
İmzalayanlar arasında çağdaş edebiyatın en büyük isimleri de
yer alıyor. Çok satan yazarlar arasında, İsrail rejiminin Filistin halkına
yönelik muamelesini uzun süredir yüksek sesle eleştiren “Intermezzo”
yazarı Sally Rooney de yer alıyor. Rooney, İsrailli bir yayıncının üçüncü
romanı “Güzel Dünya, Neredesin?”i 2021 yılında İbranice’ye çevirme
teklifini reddettiğinde medyada geniş yer bulmuştu.
Nobel Ödüllü yazarlar Abdulrazak Gurnah ve Annie Ernaux’nun
da imzacı olarak yer aldığı listede Pulitzer Ödülü sahibi Viet Thanh Nguyen ve
Junot Díaz da bulunuyor.
2024 yılının Booker Ödülü adayları Percival Everett ve
Rachel Kushner’in yanı sıra Yahudi kökenli yazarlar Judith Butler, Naomi Klein
ve Miriam Margolyes de listede yer alıyor.
Boykot çağrısına karşı, İsrail’i destekleyen İngiltere
merkezli avukatlar birliği UK Lawyers for Israel (UKLFI), Yazarlar Derneği,
Yayıncılar Birliği ve Bağımsız Yayıncılar Birliği’ne bir mektup göndererek bu
boykotun İsraillilere karşı açıkça ayrımcı olduğunu savundu ve yazarların başka
ülkelere benzer şartlar dayatmadığını öne sürdü.
Filistin Edebiyat Festivali’nin kurucularından ve şu anki
direktörlerinden Omar Robert Hamilton da İsrail yanlısı avukatların mektubunu
değerlendirerek, İsrail yanlısı isimlerin söyleyecek hiçbir şeyi olmadığı
belirtti.
Boykot kampanyasına yeni imza atanlar arasında Halid
Hüseyni, Piper Kerman, Ling Ma, Robin Coste-Lewis, Michael Rosen, Peter Cray,
Omar El Akkad ve Chris Kraus yer alıyor.
Bu bağlamda Giller Ödülü sahibi romancı Omar El Akkad, “Filistin halkına yönelik devam eden
soykırıma ortak olmasam bile (Ama benim vergi dolarlarımla İsrail finanse
ediliyor), dayanışma adına sunabileceğim en az şey, bu dehşeti aktif veya pasif
olarak normalleştiren hiçbir aygıt veya kuruma katılmamaktır. Biz yazarız,
insanlık durumuyla ilgilendiğimizi iddia edebiliriz ya da çağımızın en korkunç
ve en iyi belgelenmiş vahşetlerinden kendimizi uzaklaştırabiliriz, ama ikisini
birden yapamayız.” dedi.
Meksikalı teorisyen Nicholas Mirzoff da, “Siyonizm
karşıtı bir Yahudi olarak, benim adıma işlendiği iddia edilen bu soykırımı
reddetmek için mümkün olan her adımı atmak benim görevimdir.” ifadesini
kullandı.
Yıllardır birlikte çalışan iki sanatçı Brian Eno ve Beth
Adrians Filistin halkı ile dayanışma için söz konusu boykota katıldıklarını
bildirdi ve “Ne yazık ki İsrail ve destekçileri edebiyat kurumlarını
propaganda amaçlı kullanmaktan çekinmiyor. Bunun için boykotu bu özel silahı
onların elinden almanın bir yolu olarak görüyoruz.” dedi.
Filistinlilerin haklarını savunduğu için İsrail tarafından
tutuklanan bir İsrailli yazar Jeff Halper şunları kaydetti: “Siyonist
yerleşimci sömürgeciliği, İsrail militarizmi ve Filistin mücadeleleri hakkında
yazan bir İsrailli yazar olarak, İsrail’in soykırımına son verilmesini haykıran
ve talep eden her türlü girişime adımı ekliyorum.”
Kampanyanın temel taleplerine dikkat eden yayıncılar ve
yayınevleri kendilerini kültürel boykottan muaf tutabilirler. Bu talepler
şöyle:
1.İsrail’in soykırımcı apartheid rejiminin kınanması ve
ondan uzak durulması.
2.Filistin ulusunun geri dönüş hakkı da dahil olmak üzere
tüm haklarının uluslararası hukuk kapsamında koruması ve teyit edilmesi.
Şu ana kadar 98 İsrailli yayıncıdan yalnızca küçük ve
bağımsız bir yayınevi bu iki talebi kabul etti.
Daha önce Kanada’da başarılı yazarlara verilen prestijli
Scotiabank Giller Ödülü aday listesinde bulunan bir dizi yazar, ödülün
sponsorlarının İsrail silah üreticileri ile bağları dolayısıyla eserlerini
yarışmadan çekmişti.
Yazarların Giller Ödülü karşı yürüttüğü protesto sonucu
Giller Vakfının sponsorlarından Scotiabank çekilme kararı almıştı.
tesnim